HODL,PUMP,DUMP,Airdrop her zaman duyuyorsunuz değil mi? Peki ya bunlar ne anlama geliyor?
Gün geçtikte aramızda ki yeri büyük ölçüde artan kripto piyasası, yeni duyduğumuz kripto terimleri ve jargonu. Her şeyin temeli çok önemlidir. O yüzden sizlere yeni başlayanlar için kripto para terimlerini derledik.
KORKU, KARARSIZLIK, ŞÜPHE (FUD)
Bu 8 terimin ilki ve belki de en önemlisi “Korku, Kararsızlık ve Şüphe (Fud)”dir. Kripto para piyasalarında bu terim; zaman zaman kasıtlı veya kasıtsız ortaya çıkarılan asılsız söylentiler ya da tahminlerin, genel bir endişe yaratması sonucu yatırımcıların piyasadaki pozisyonlarını değiştirmesi ve piyasalarda bazı hareketlenmelere yol açmasıdır. Oluşabilecek bu olumsuz durumu ortadan kaldırmak adına yatırımcının yapması gereken en önemli şey, rasyonel olarak duygulardan ve söylentilerden arındırılmış bir tavır sergilemek olacaktır. Buna ek olarak yatırımcının piyasalardaki artış ve düşüşü öngörüp pozisyonlarını ona göre belirlemeye çalışması yatırımcıya yardımcı olacaktır.
FIRSATI KAÇIRMA KORKUSU (FOMO)
Bu terim ise genel bir ifadeyle sürekli bir şeyleri kaçırmaktan zamanı yönetememekten ve fırsatları yakalayamamaktan korkma durumu olarak ifade edilebilir. Kripto piyasalarında sıkça kullanılan bu terim, yatırım fırsatlarını kaçırma korkusunun yanı sıra yapılan yatırımdan pişman olma duygusu için de kullanılmaktadır. Bu psikolojiden kurtulmak adına yapılması gereken şey ise Fomo etkisinden uzaklaşıp mantıklı ve sakin hareket etmektir.
HODL
Hodl , bir kripto parayı al ve tut anlamına gelmektedir. Yıllar öncesinde bir bitcoin forumundaki bir kullanıcının “Beklet, hold” yerine yazım hatası yapmasıyla bu terim doğmuştur. Hodling, fiyatlardaki seri düşüşlere rağmen bir yatırımı elde tutmak anlamındadır. Bu Hodl terimini uygulayan yatırımcılar, genellikle düşük değerlenen varlıkları bulur ve bu varlıkları uzun süre ellerinde tutar.
BUIDL
BUIDL, Hodl ekolünden sonra gelen yazım yanlışı olarak kripto para dünyasında kullanılan bir jargondur. Bu terimin ifade ettiği şey ise sadece kâr için al sat yapma, hayata geçirdir. BUIDL’in mantığı, kripto para sektörüne yatırım yapan kullanıcıların piyasaya aldırış etmeden inşa etmeye devam etmesi ile açıklanabilir. İnşa edenler ve geliştirenler olarak açıklayacağımız BUIDL, kullanıcıların kripto para dünyasına neler katabileceklerini görmeleri ve hedefleri uğrunda aktif olarak çalışmalarıdır.
ROI
Yatırım getirisi olarak ifade edilen ROI, bir yatırımın orijinal maliyetiyle karşılaştırıldığında getirdiği kazancı ölçmeye yarar. ROI hesaplamak için yatırımın güncel değeri ile ilk alınan maliyet çıkartılır. Ortaya çıkan miktarla ilk alınan miktar bölünerek ROI’ye ulaşılır.
TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK DEĞERİ (ATH)
All Time High, bir coinin ilk çıkış tarihinden itibaren tüm zamanlardaki en yüksek fiyatı anlamına gelmektedir. Türkçe ve yabancı forumlarda “ATH yapabilir.” cümlesi yatırımcının sık sık karşısına çıkabilir. Bunun anlamı o coinin rekor kırabileceğidir. ATH’nin aşılmasıyla işlem hacminde de artış söz konusu olabilir. Bunun sebebi, günlük al sat yapan kullanıcıların hızlı bir şekilde kâr elde etme stratejisidir.
TÜM ZAMANLARIN EN DÜŞÜK DEĞERİ (ATL)
ATH’nin tam ters bir ifadesi olarak ATL, bir coinin ilk çıkış tarihinden itibaren en düşük fiyatı anlamına gelmektedir. ATH’de olabilecek aşılma gibi ATL’de de aşılma mümkündür. ATL aşıldığında birçok stop emri harekete geçip piyasalarda keskin bir düşüşe neden olabilmektedir.
Adress
Adres, bir kripto-paranın, uzun bir alfanumerik seriden oluşan kodlamasıdır. Harf, sayı ve noktalama işaretlerinden oluşan, bilgisayarınızın şifre için önerdiği o uzun şifreler diyebiliriz.
Altcoin
Bitcoin dışındaki kripto paraların genel ifadesi. Alt coin olarak düşünebilirsiniz ancak, alternate cryptocoinsin kısaltmasıdır, yani alternatiflerdir. Günümüzde bu alternatiflerin sayısı yüzlerle ifade ediliyor.
ASIC
Application spesific integrated circuit açılımı. Uygulamaya özgü entegre edilmiş devre anlamına geliyor. Coin madenciliği için kullanılan özel işlemcileri ifade eder. ASIC Miner ise, ASIC kullanarak kripto para madenciliği yapan kişiler demektir.
Blockchain
Şifrelenmiş işlemlerin takibini sağlayan, bloklar halindeki yapı. merkeze bağlı olmadan, alıcı ve satıcı arasında işlem yapılmasına olanak tanıyan bir sistem. Sadece kripto para dünyasında değil, bankacılık sisteminde de block chain teknolojisini kullanıldığı alanlar artıyor.
Siber güvenlikten ödeme sistemlerine kadar, block chain yani blok zinciri teknolojisi ilerleyen dönemlerde de önemini koruyacak.
Block
Blok zinciri teknolojisinden bahsettikten sonra, sırada o bloklar var. Blokları, bir kitabın sayfaları olarak düşünebilirsiniz. İlişkili dataları içeren yapılardır.
Yaklaşık 9-10 dakikada bir, yeni bir blok oluşur ve verileri taşır, bu oluşum süresi değişken olabilir. Halen süren madencilik çalışmaları, yapının çalışmasını sağlayan güçtür.
Orphan block terimi ise, gereksiz blok anlamına gelen diğer bir ilişkili terimdir.
Block reward
Blok ödülü anlamına gelen bu ifade, bir blok sorunsuz şekilde tamamlandığında verilen ödüldür. Şöyle örnek verebiliriz, şu an bir Bitcoin bloku tamamlandığında verilen ödül 25 Bitcoin’dir. Eşik ise yaklaşık 200 bin bloktur.
Fork
Kelime olarak çatal anlamına gelen fork, kripto para dünyasında işlemlerin sürdüğü bir bloka çıkan alternatif oluşumları ifade eder. İşlem sağlayıcılarının farklı bir dizi oluşturması neticesinde bu çatallar meydana gelir.
Halving
Halving ikiye bölmek anlamına gelen bir ifadedir. Terim olarak anlamı, blok ödüllerindeki yarılanmayı ifade eder. Arzın 25 BTC’den 12.5 BTC’ye düşmesi neticesinde talepteki artış söz konusu olabilir.
Hash
Değişken miktarlarda çıktıyı, kısa süre içerisinde daha farklı bir çıktıya dönüştüren matematiksel işlemdir. Hash rate ise bu işlemlerin süresidir.
Mining
Normal anlamı ‘madencilik’, kripto dünyasında da aynı şekilde kullanılır. Bilgisayarın donanımlarını kullanarak çözülen şifreler ile, yeni coinler üretilmesine olanak tanıyan işlemlerdir.
Node
Bilgisayar dünyasında ağ, devre gibi anlamlara gelen node ifadesi, kripto para dünyasında işlemleri başkalarına bağlı bir kullanıcının, Bitcoin ağına bağlı bilgisayarı manasına gelmekte.
P2P
Peer to peer anlamına gelen P2P ifadesi, ‘eşten eşe’yi ifade ediyor. Terimsel olarak, birbirine bağlı iki ağ tarafından yapılan transferlerdir. Tüm katılımcıların bulunduğu bir sistemdir ve arabuluculuk noktası üzerinden işlemlerin yapıldığı bir sistemdir. Merkezi otoriteye bağlı olmaması ve bankacılık sistemine alternatif bir yapı olmasından ötürü, P2P de blockchain kadar önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor.
PoW
PoW, proof of work anlamına geliyor. Esasen bu kavram, Bitcoin’den önce de vardı. İş ispatı anlamına geliyor, insanların bir işle ilgili heveslerini göstermelerin adına ortaya koydukları fedakarlık demektir. Ancak bu kavramın Bitcoin ve diğer alternatif coinler ile ilgisi, BTC kurucusu Satoshi’nin bu kavramı, kripto para madenciliğinin manifestosunda kullanması, hatta bu felsefenin önemli ayaklarından biri olarak ifade etmesidir.
Kripto para dünyasında ‘işin kanıtı’, mümkün olan en çok işlemi barındıran bloklar ortaya çıkarmaktır. Proof of work, bir bloku sorunsuz şekilde tamamlamanın ve tüm o zamana, emeğe katlanmanın diğer bir ifadesidir.
PoW için farklı algoritmalar kullanılmaktadır.
PoS
Proof of stake, yani ‘pay ya da hisse kanıtı’ olarak kullanılan ifade. PoW sisteminin bir alternatifidir. PoW sistemlerin günümüzde tükettiği enerji, bazı ülkelerin enerji tüketimine eşit durumda olarak ifade edilir, PoS sistemlerin ise daha çevre dostu olduğu yönünde iddialar vardır.
Pump and Dump
Pompalayıp şişirmek ve indirmek… Aslında sadece kripto para dünyasında değil, diğer alanlarda da karşımıza çıkabilen bir durum.
Pump: Şişirmek
Dump: İndirmek
Bir varlığın değerini çeşitli PR kampanyalarıyla şişirip, ardından değer yükseldiğinde satıp çıkma gibi bir anlamı var…
Smart Contract
Akıllı sözleşme anlamına gelen bu kavram, 20 seneyi aşkın bir geçmişe sahip. Bir hukuk ve kriptografi uzmanı tarafından ortaya atılmıştır. Kripto para dünyasında ise, ethereum ile birlikte bu kavram öne çıkmıştır. İşlem akışlarını ve diğer normları içerebilen protokoller diyebiliriz.
Klasik sistemlere göre daha kısa sürede biten işlemleri barındırdığı söylenir.
SPV
Simplified payment verification kısaltmasıdır. Basitleştirilmiş ödeme doğrulaması anlamına gelir, Bitcoin güvenlik protokolleri içinde bir özelliktir.
Stale
Önceden tamamlanmış bir blok demektir. Önceden tamamlanmış bir işi tekrardan yapma girişimleri söz konusu olursa, durdurulabilir.
Testnet
Test ağının bir kısa ifadesi olan bu kavram, amaçları deneme maksatlı, herhangi bir maddi değeri olmayan blok zinciridir.
Airdrop
Airdrop, bir kripto para belirteci veya paranın, genellikle ücretsiz olarak çok sayıda dijital cüzdana dağıtılmasıdır. Airdrop’lar öncelikle dikkat çekmenin ve yeni takipçiler kazanmanın bir yolu olarak uygulanmakta, bu da daha büyük bir kullanıcı tabanı ve daha geniş bir para kullanımı ile sonuçlanmaktadır.
*İçeriğimiz artan kripto terimleri ile birlikte güncellenecektir.
Kaynak:
